صنایع غذایی در غل و زنجیر تورم

مسعود سلطانی | شهرآرانیوز؛ بیست و دومین نمایشگاه بین المللی صنایع غذایی در سرمای آخرین ماه پاییزی کار خودش را شروع کرده است، فعالان این صنعت در کنار صنایع چاپ، بسته بندی و ماشین آلات صنایع چوب سعی کرده اند رویدادی پربار و گرم را برگزار کنند. این رویداد که از هشتم آذر آغاز شده است تا یازدهم این ماه ادامه دارد.
برگزاری این نمایشگاه فرصت مناسبی بود تا درباره چالش‌های کنونی صنایع غذایی و بسته بندی با فعالان این حوزه گفتگو کنیم. ۷۶۳ واحد صنایع غذایی در استان خراسان رضوی وجود دارند که ۸ درصد صنایع غذایی کشور را شامل می‌شوند. این واحد‌ها ۴۱ هزار شغل ایجاد کرده اند که ۱۱ درصد شغل‌های صنایع غذایی کشور است. بالغ بر ۴۰ درصد صادرات خراسان رضوی محصولات کشاورزی و مواد غذایی است. به همین دلیل این صنعت برای اقتصاد استان تعیین کننده است.

سایه کاهش قدرت خرید بر سر صنایع غذایی

وقتی آمار‌های اقتصادی را کنار هم می‌گذاریم به نتایج و تفسیر واضحی از اقتصاد خواهیم رسید. مرکز آمار ایران در تازه‌ترین گزارش خود از شاخص قیمت مصرف کننده مربوط به آبان سال جاری، اعلام کرده است که تورم نقطه به نقطه خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها در کشور به ۶۸.۴ درصد رسیده است.
تورم خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها در خراسان رضوی ۶۹.۶ درصد اعلام شده و بیشترین نرخ تورم این گروه نیز مربوط به سیستان و بلوچستان با ۸۴.۷ درصد است.
اگر این آمار را در کنار گزارش بانک مرکزی از تراکنش‌های شاپرک بگذاریم به نتایج جالبی خواهیم رسید. بررسی‌ها نشان می‌دهد که ارزش حقیقی (تورم دررفته) تراکنش‌های شاپرک در شهریور امسال ۲۵ درصد کمتر از شهریور سال گذشته بوده است.
حجم تراکنش‌های شاپرک که نشانه‌ای است از میزان معاملات خرد اقتصاد ایران، در یک سال اخیر تا ۲۵ درصد از تورم عقب مانده است؛ بنابراین قدرت خرید مردم به اندازه چشمگیری افت کرده، این کاهش در میزان کالای مصرفی عملا به معنی کاهش خرید و رفاه افراد است. با در نظر گرفتن این دو آمار سراغ تولیدکنندگان صنایع غذایی و بسته بندی رفتیم که در نمایشگاه بین المللی مشهد گرد هم آمده اند.

تغییر رفتار خرید مردم

مدیر بازرگانی یکی از برند‌های آشنا و مطرح در حوزه آشامیدنی‌ها و گلاب که عمده فعالیتش در کاشان است درباره تأثیر شرایط رکود تورمی بر فروش این شرکت به شهرآرا گفت: در ۲ سال اخیر با کاهش فروش روبه رو بوده ایم. رفتار خرید مردم و نوع انتخاب محصولات از سوی ایشان نیز پیام واضحی برای ما داشته است. به عنوان مثال، ما گلاب را در بسته بندی‌های دوونیم لیتری، یک لیتری و نیم لیتری عرضه می‌کنیم و در این مدت فروش گلاب دو و نیم لیتری که قیمت بیشتری دارد کاهش محسوسی پیدا کرده است.
کوثری، ادامه داد: اغلب مردم در خرید به برخی نکات اقتصادی توجه می‌کنند. مثلا اینکه اگر مایع ظرف شویی ۴ لیتری بخرند هزینه کمتری بابت بسته بندی نسبت به خرید ۴ قوطی یک لیتری پرداخت کرده اند. در کار ما هم این نکته وجود دارد. قبلا بیشترین فروش ما مربوط به محصولاتی با حجم بالا بود، اما اکنون شرایط تغییر کرده و این نشان از تغییر رفتار خرید مردم به دلیل کاهش قدرت خرید است.

خطر فرسودگی ماشین آلات

وی ضمن بیان اینکه ۵ سال متوالی صادرکننده نمونه استان کاشان بوده اند گفت: وضعیت بازار‌های صادراتی خوب است، اما مشکل اصلی ما انتقال پول است. سفارش داریم، محصول آماده هم داریم، اما چون نقل و انتقال پول دشوار است با چالش روبه رو هستیم. کارمزد انتقال پول از طریق صرافی هم بیش از ۱۲ درصد است که این رقم از نظر عملیاتی برای ما فروش را با زیان همراه می‌کند.
این فعال صنعت غذایی کشور ادامه داد: کاهش فروش باعث شده است تا طرح‌های توسعه‌ای خود را متوقف کنیم. ما بیش از ۲۰ سال سابقه فعالیت داریم و دستگاه‌ها و ماشین آلاتمان در آستانه فرسودگی هستند و این اتفاق باعث افزایش هزینه‌های تولید ما می‌شود.

کاهش فروش اجناس ویژه لبنیات

مدیر غرفه یکی از برند‌های نام آشنا در حوزه لبنیات که در چند سال اخیر به دنبال پیدا کردن بازار برای خود بوده است درباره وضعیت کاری شان به خبرنگار شهرآرا گفت: بعد از افزایش قیمت لبنیات و حذف یارانه این بخش، به مدت ۲ ماه با کاهش شدید فروش روبه رو بودیم. این روند کمی بعد بهبود پیدا کرد، اما هنوز هم با این چالش دست به گریبان هستیم.
پیرگزی، که مدیر فروش منطقه‌ای این برند لبنیاتی است، ادامه داد: فروش محصولاتی که ارزش افزوده خاصی دارند یا ویژه‌تر هستند کاهش پیدا کرده است. فروش برخی از محصولات خاصمان در مناطق متوسط و ضعیف شهر به صفر نزدیک شده است و تنها در مناطق برخوردار مشهد فروش دارد و در مجموع در مقایسه با سال گذشته حجم فروش محصولات ویژه ما تقریبا نصف شده است.

صنعت بسته بندی نیازمند حمایت

حضور صنایع بسته بندی و چاپ در کنار صنایع غذایی در نمایشگاه بین المللی مشهد فرصت گفتگو با فعالان این صنعت را نیز برای ما فراهم کرد. دریانی، مدیر بازرگانی یکی از شرکت‌های مطرح در حوزه واردات و مونتاژ ماشین آلات بسته بندی است که کارخانه مادرشان در تهران است.
او درباره وضعیت فعالیت‌های این شرکت و تأثیر شرایط رکود تورمی روی فعالیت هایشان به شهرآرا گفت: صنعت بسته بندی در سالیان اخیر رشد چشمگیری کرده است. بسیاری از شرکت‌ها و تولیدکنندگان نیز به نقش مهم این صنعت پی برده اند و تجربه‌های موفقی در این زمینه دارند. محصولات ما تاکنون به موفقیت شرکت‌های زیادی کمک کرده است.

دریانی، با اشاره به نام یکی از برند‌های معروف پنیر که با بسته بندی خاص دایره‌ای شکل که از قطعات مثلثی تشکیل شده است، گفت: بسته بندی این محصول را ما طراحی کردیم و تولیدکننده این محصول گفت که بعد از استفاده از این نوع بسته بندی فروششان سه برابر شده است. وی ادامه داد: این اتفاقات و تجارب را داریم، اما متأسفانه در سال جاری شرکای ما در صنایع غذایی همکاری شان را با ما محدود کرده اند. سال گذشته به صورت ماهانه حداقل قرارداد فروش و نصب ۵ خط بسته بندی و ۶۰ قالب جدید را داشتیم، اما در ماه‌های اخیر فروش خط بسته بندی به صفر رسیده و قالب‌های جدید هم ماهانه کمتر از ۲۰ تا فروش داریم.
۴ نمایشگاه با محور‌های صنایع غذایی، چاپ، بسته بندی و ماشین آلات صنایع چوب تا ۱۱ آذر، ساعات ۱۶ تا ۲۱ در محل نمایشگاه بین المللی مشهد دایر شده و بازدید از این نمایشگاه‌ها برای عموم علاقه‌مندان امکان پذیر است.